Câu hỏi: Vai trò của triết học Mác - Lênintrong đời sống xã hội và trong sự nghiệp đổi mới ởViệt Nam hiện nay?
Trả lời:
* Triết học Mác - Lênin là thế giới quan, phương pháp luận khoa học và cách mạng cho con người trong nhận thức và thực tiễn.
Những nguyên lý và quy luật cơ bản của phép biệnchứng duy vật, của chủ nghĩa duy vật lịch sử nói riêng vàcủa triết học Mác - Lênin nói chung có giá trị định hướng quan trọng cho con người trong nhận thức và hoạt động thực tiễn của mình.
Chúng giúp cho con người khi bắt tayvào nghiên cứu và hoạt động cải biến sự vật không phảixuất phát từ một mảnh đất trống không mà bao giờ cũngxuất phát từ một lập trường nhất định, thấy trước được phương hướng vận động chung của đối tượng, xác địnhđược sơ bộ các mốc cơ bản mà việc nghiên cứu hay hoạt động cải biến sự vật phải trải qua, nghĩa là chúng giúpcho con người xác định được về đại thể con đường cần đi,có được phương hướng đặt vấn đề cũng như giải quyết vấnđề, tránh được những lầm lạc hay mò mẫm giữa một khối những mối liên hệ chằng chịt phức tạp mà không có tưtưởng dẫn đường.
Kết hợp chặt chẽ cả hai loại tri thức trên đây - tri thứcchung (trong đó có tri thức triết học và tri thức khoa họcchuyên ngành) và tri thức thực tiễn (trong đó có sự hiểubiết tình hình thực tiễn và trình độ tay nghề được biểuhiện qua sự nhạy cảm thực tiễn) - đó là tiền đề cần thiếtđảm bảo thành công của chúng ta trong hoạt động cụ thểcủa mình.
* Triết học Mác - Lênin là cơ sở thế giới quan vàphương pháp luận khoa học và cách mạng để phân tích xuhướng phát triển của xã hội trong điều kiện cuộc cách mạngkhoa học và công nghệ hiện đại phát triển mạnh mẽ
Bản chất của cuộc cách mạng khoa học và công nghệhiện đại là sự cải biến về chất các lực lượng sản xuất trêncơ sở tri thức khoa học ngày càng trở thành lực lượng sảnxuất trực tiếp. Triết học Mác - Lênin đóng vai trò rất quantrọng, là cơ sở lý luận - phương pháp luận cho các phátminh khoa học, cho sự tích hợp và truyền bá tri thức khoahọc hiện đại.Xu thế toàn cầu hóa đang tăng lên, thực chất của toàncầu hoá là quá trình tăng lên mạnh mẽ các mối liên hệ, sựảnh hưởng, tác động, phụ thuộc lẫn nhau giữa các khuvực, các quốc gia, dân tộc trên thế giới. Chủ nghĩa đế quốcvà các thế lực tư bản chủ nghĩa đang lợi dụng toàn cầuhoá để âm mưu thực hiện toàn cầu hoá tư bản chủ nghĩa.Chính vì vậy, toàn cầu hóa là một cuộc đấu tranh quyếtliệt giữa chủ nghĩa tư bản và chủ nghĩa đế quốc với cácnước đang phát triển, các dân tộc chậm phát triển. Trongbối cảnh đó, triết học Mác - Lênin là cơ sở thế giới quan vàphương pháp luận khoa học, cách mạng để phân tích xuhướng vận động, phát triển của xã hội hiện đại.
Thế giới trong thế kỷ XXI vẫn tồn tại và phát triểntrong hệ thống mâu thuẫn đó, trong đó mâu thuẫn chủyếu là mâu thuẫn giữa lợi ích của giai cấp tư sản với lợiích của tuyệt đại đa số loài người đang hướng đến mụctiêu hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội.Để thực hiện mục tiêu cao cả đó, loài người phải có lýluận khoa học và cách mạng soi đường. Lý luận đó chính là chủ nghĩa Mác - Lênin nói chung và triết học Mác -Lênin nói riêng.
* Triết học Mác - Lênin là cơ sở lý luận khoa học của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội trên thế giớivà sự nghiệp đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩaở Việt Nam.
Sự nghiệp đổi mới toàn diện ở Việt Nam tất yếu phảidựa trên cơ sở lý luận khoa học, trong đó hạt nhân là phépbiện chứng duy vật. Công cuộc đổi mới toàn diện xã hộitheo định hướng xã hội chủ nghĩa được mở đường bằng đổimới tư duy lý luận, trong đó có vai trò của triết học Mác -Lênin. Triết học phải góp phần tìm được lời giải đáp vềcon đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, đồng thờiqua thực tiễn để bổ sung, phát triển tư duy lý luận về chủnghĩa xã hội.
Triết học Mác - Lênin còn có vai trò quan trọng dochính yêu cầu đổi mới nhận thức triết học hiện nay.
Bên cạnh mặt tích cực không thể phủ nhận, việc nhận thức vàvận dụng lý luận Mác - Lênin, trong đó có triết học Mác -Lênin, sau một thời gian dài mắc phải giáo điều, xơ cứng,lạc hậu, bất cập, là một trong những nguyên nhân của sựkhủng hoảng của chủ nghĩa xã hội thế giới.
Nhiều vấn đề lý luận, do những hạn chế của điều kiện lịch sử mà các nhà sáng lập chủ nghĩa Mác - Lênin chưa luận giải một cáchđầy đủ hoặc chưa thể dự báo hết. Do đó, việc tiếp tục bổsung, đổi mới là nhu cầu tự thân và bức thiết của triết họcMác - Lênin trong giai đoạn hiện nay.
Triết học Mác - Lênin là nền tảng, cơ sở cho quá trìnhđổi mới tư duy ở Việt Nam. Thế giới quan triết học Mác -Lênin đã giúp Đảng Cộng sản Việt Nam nhìn nhận conđường đi lên chủ nghĩa xã hội trong giai đoạn mới, bốicảnh mới, đánh giá cục diện thế giới, các mối quan hệ quốctế, xu hướng thời đại, thực trạng tình hình đất nước và conđường phát triển trong tương lai.